Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'un fethinden sonra Çanakkale Boğazı'nı korumak amacıyla inşa ettirdiği kalelerden biri olan Kilitbahir Kalesi, 6 yıllık bir müze hizmetinin ardından kapılarını yeniden açmaya hazırlanıyor. Doğal afetlerden kaynaklı yıpranmaların giderilmesi için başlatılan çalışmaların ardından, yeni yılın ilk ayında ziyaretçilerine tekrar kucak açması planlanıyor. Tarihi kalenin, Avrupa devletlerinin Bizans İmparatorluğu'na olası müdahalelerini engellemek amacıyla stratejik bir noktaya inşa edildiği biliniyor. Bu önemli yapının, tarihi ve mimari önemi nedeniyle büyük bir ilgi gördüğü de bir gerçek. Önemli bir turizm merkezi olan kalede yapılan restorasyon çalışmaları, tarihi dokuyu korumayı ve gelecek nesillere aktarmayı amaçlıyor.

Kilitbahir Kalesi'nin Tarihi ve Mimari Özellikleri

Gelibolu Sancak Beyi Yakup Bey gözetiminde, dönemin ünlü mimarlarından Mimar Muslihiddin tarafından 1462 yılında inşa edilen Kilitbahir Kalesi, 120 günde tamamlanmıştır. 562 yıllık tarihi boyunca birçok olaya tanıklık eden kale, "üç yapraklı yonca" şeklinde dikkat çekici bir mimariye sahiptir. 7 katlı yapısıyla etkileyici bir görüntü sergileyen kale, özellikle düz kesme taşlar ve yığma moloz taşlardan inşa edilmesiyle de önemlidir. Kalede yapılan restorasyon çalışmaları kapsamında, duvarlardaki bitki örtüsü temizlenmiş, hasarlı harç ve derzler onarılmıştır. Aynı zamanda, ahşap merdivenler, yürüme yolları ve köprüler yenilenmiş veya onarılmıştır. Çalışmalar sırasında, taş duvarlarda ortaya çıkan hasarlar da özenle onarılmaktadır.

Restorasyon Çalışmaları ve Yenilenme Süreci

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı kontrolünde 1 Ekim'de başlayan restorasyon çalışmaları kapsamlı bir şekilde yürütülmektedir. Kilitbahir Kalesi'nin duvar yüzeyleri ve yürüme yollarındaki bitki örtüsü, mekanik ve kimyasal yöntemlerle temizlendi. Özgün malzeme üzerindeki niteliksiz harçlar ve derz onarımları temizlendi ve yenileriyle değiştirildi. Ana kule giriş kapısındaki ahşap merdiven, ana kule önündeki ahşap yürüme yolu ve iç avludaki ahşap geçiş merdivenleri tamamen yenilendi. Ana kulenin içindeki ahşap merdivenlerdeki eksiklikler tamamlanacak ve çürümüş tırabzanlar yenilenecektir. Hendek bölgesindeki ahşap köprülerin onarımı da çalışmaların bir diğer önemli parçasıdır. Kaledeki dijital sistemlerdeki bozulmalar da giderilerek, ziyaretçilere daha iyi bir deneyim sunulması amaçlanmaktadır.

İsmail Kaşdemir'den Açıklamalar ve Gelecek Planları

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, Kilitbahir Kalesi'nin Çanakkale Boğazı'nın önemli bir parçası olduğunu ve Çanakkale Savaşları'nda da önemli bir rol oynadığını vurguladı. Kalenin mimari yapısı ve teşhir tarzıyla birçok ziyaretçiyi cezbettiğini belirten Kaşdemir, restorasyon çalışmaları hakkında bilgi verdi. Boğaz kıyısındaki konumu nedeniyle doğal yıpranmaya maruz kalan kalenin, özellikle Sarı Kule ve iç kısımdaki kulelerde bitki örtüsü oluşumu ve harçlarda bozulmalar meydana gelmişti. Bu nedenle acil onarım çalışmalarına başlanmasına karar verildi. Kaşdemir, çalışmaların planlandığı gibi ilerlemesi durumunda kalenin 2025 yılının başında yeniden ziyarete açılacağını ve ziyaretçilerin Rumeli yakasından İstanbul'un fethinin önemli bir bölümünü daha yakından tanıma imkanı bulacaklarını belirtti. Kalelerin, tarihin canlı şahitleri olarak Çanakkale Boğazı'na muhafızlık etmeye devam edeceğini ve Çanakkale Tarihi Alanı'nın dünyanın en büyük açık hava müzesi olmaya devam edeceğini dile getirdi.